متن سخنرانی جلسه ششم:

🔷 گاهی انسان با خودش که درباره مسئله‌ای فکر می‌کند خودش به درست یا غلط بودن مسئله پی می‌برد. گاهی انسان خودش می داند که چه چیزی درست است و چه چیزی غلط ولی در جمع که می‌آید با دیگران که معاشرت می‌کند نمی‌تواند آن جوری که خودش و وجدانش می‌گوید که درست و غلط است عمل بکند. سخت میشود برای آدم مخصوصاً وقتی جمع متفاوت باشد با ما. گاهی جمع اصلاً از جنس ما نیست از جنس دیگری است.

اینجا کارهایی که آدم انصافش می‌گوید درست است را بخواهد با اینها مراعات کند برایش خیلی سخت می شود. مثال آن هم فراوان است بعد هم گاهی انسان دلسرد می شود. وقتی انسان در موضوعی تنها بشود در کاری حرفی می‌زند به بقیه و دیگران کمکش نمی کنند و وقتی که تنها بشود از آن کار دست بر می دارد می گوید ارزشش را ندارد که آدم تنها بشود و اینقدر حرف بشنود. دیگر ساکت میشود.

اگر بنده دوست دارم جزء یاران اهل بیت باشم مفید باشم برای اهل بیت و به کار بیایم شرط اول قدم آن است که مجنون باشم…

باید قید حرفهایی که میشنوید و چیزهایی که میگویند را بزنید و باید خلع سلاح در میدان بیایید که انسان حرف زیاد می شنود!

آیه قرآن (لَتُبْلَوُنَّ فِی أَمْوَالِکُمْ وَأَنْفُسِکُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَمِنَ الَّذِینَ أَشْرَکُوا أَذًى کَثِیرًا ۚ وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَٰلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ) (آل عمران ، ۱۸۶)

به پیامبر فرمود خیلی حرف میشنوی خیلی حرف باید بشنوی. چه حرف های آزار دهنده ای می شنوی! چقدر به پیامبر تهمت زدند!

در زبان عامیانه خودمان هم که دیده اید می گوید آقا فلانی چقدر آدم خوبی است می گویند آدم خوبی است اما حرف پشت سر او زیاد است! خوب اینکه بد نیست حرف پشت سر زیاد آدم باشد! حرف پشت سر پیغمبر هم زیاد بود. پشت سر امیرالمومنین هم حرف زیاد بود. دیگر حرف از این بالاتر که وقتی امیرالمومنین را شهید کردند یک عده برگشتند و گفتند علی مگر نماز میخواند؟ گفتند در مسجد صبح ماه رمضان شمشیر زدند به فرق مبارک حضرت. گفتند مگر علی نماز میخوانده؟ دیگر حرف از این بالاتر؟

سالیان سال معاویه ملعون در شام علیه امیرالمومنین کار میکرده. این درجه از غربت را ما نمی توانیم درک کنیم که تا ۷۰ سال بعد از امیرالمومنین هرکس میرفت بالای منبر می خواست سخنرانی را شروع کند در خطبه های نماز جمعه، در حکومت اسلامی، در زمان امیرالمومنین باید اول امیرالمومنین را لعن می‌کرد بعد سخنرانی را شروع می‌کرد! گاهی امام حسن پای منبر نشسته بودند. خطیب بالای منبر لعن می کرد. بعد سخنرانی اش را شروع می کرد اگر قرار است که حرف نشنویم که شیعه نمی‌شویم!

شیر را بچه همی ماند بدو
تو به پیغمبر چه می‌مانی بگو؟

چقدر مولوی قشنگ گفته. ما چقدر شبیه امیرالمومنین هستیم؟ چه قدر مثل امیرالمومنین توهین می شنویم؟ تهمت می شنویم بخاطر عقایدمان؟ بابا این افراطی است این تند است و… .
۱۰۰ برابر شدیدترش را درباره امیرالمومنین گفتند. این معاویه ملعون و عمروعاص چه کارها که نمی کردند.

معاویه ملعون و عمروعاص می‌رفتند تو دهات و بزغاله می‌بردند در روستاها به بچه ها می دادند. بعد می گفتند چه کسی فرستاده؟ معاویه. فردا صبح می‌آمدند و جمع می‌کردند. می‌گفتند چه کسی گفت جمع کنید؟ علی!

بغض امیرالمومنین را در دل این بچه ها می گذاشتند! اینها بچه‌های شام بودند اینها همان هایی بودند که اهل بیت وقتی وارد شام شدند از بچگی بغض اهل بیت را در دل داشتند. برای همین امام سجاد فرمود هیچ جا مثل شام به ما سخت نگذشت. اینها را تربیت کرده بودند و دشمنی ما اهل بیت ماده درسی آنها بود!

بچه مکتبخانه میرفت. درس میخواند. درس او این بود که در مورد امیرالمومنین و بنی هاشم ذهن او را شست و شو می دادند. هرچه بد و بیراه بود یادشان می دادند. ما کی اینها برایمان پیش آمده است؟ کسی که می‌خواهد یار اهل بیت باشد باید پی اینها را به تنش بمالد. اگر می‌خواهد جزء خواص باشد. در راه حق بودن هزینه دارد باید هزینه اش را پرداخت کنید. باید حرف بشنوید…

گاهی آدم حرف هایی می شنود که دلش می شکند واقعا نه اینکه ناراحت و عصبانی بشود ولی دلش می شکند گاهی اصلا اینجوری می شود (و یضیق صدرک بما یقولون) (حجر،۹۷)
خدا به پیامبر فرمود می‌دانم بعضی حرفها را که می زنند دلت به تنگ می آید. بعضی وقتها دیگر نامردی زیادی می‌کنند و آدم را می زنند و نامردانه هم می‌زنند. اما بالاخره آدم باید کتک بخورد! این قاعده کار است!

🔷 کسی که می‌خواهد کنار امیرالمومنین باشد شرطش همین است. (ما منا الا مسموم او مقتول) ما اهل بیت را یا مسموم می‌کنند یا می‌کشند. اصل قاعده و ماجرا این است و غیر از این نمی شود. حالا اگر قضیه این است باید چه کار کرد؟

کار که سخت می شود می فرماید: ( اعرف الحق تعرف اهله )، حق را بشناس سپس ببین چه کسی اهل حق است. ابتدا باید حق را تشخیص داد اگر حق را تشخیص دادیم اهل حق را هم می توانیم تشخیص دهیم. دیگر عناوین افراد ما را فریب نمی دهد بلکه میتوانیم تشخیص دهیم که فلان آقا ۴۰ درصد اعمالش حق است و فلانی ۲۰ درصد و.. ؛ شاخص ما قرآن و اهل بیت هستند. علاوه بر آن طبق روایات در دوره ی آخرالزمان باید از مرجع عادل و باتقوا که اهل هوی و هوس نباشد، تقلید کرد، واجب است که تقلید کنیم. به چه معنا ؟ به این معنا که ما میخواهیم از شمای مرجع، حرف قرآن را بشنویم، اگر روشن شود که جایی خلاف قرآن سخنی گفتید نه تنها به آن عمل نمی کنیم بلکه شما نیز از صلاحیت تقلید ساقط می شوید. در همین انقلاب خودمان نمونه هایی از این دست داشتیم که منحرف شدند و بعد از انحرافشان مردم آن ها را کنار زده و طرد کردند.

شخصی به نام “شلمغانی” که دستیار نائب سوم امام زمان بود ، بعد از به زندان افتادن حسین روح نوبختی، ایشان مراجعان را به شلمغانی ارجاع دادند اما بعد از مدتی ادعا کرد که نائب حقیقی خود اوست و سپس ادعای امامت و نبوت و در آخر هم ادعای الوهیت کرد! امام به شیعیانشان نامه نوشتند و در آن نامه ۳ بار این شخص را لعنت کردند و درباره آن به شیعیانشان هشدار می دهند. درست است که تا چند روز پیش نائب امام بود، اما اینگونه نیست که اگر یکی به عنوان نائب انتخاب شد تا آخر بماند. بلکه اگر از حق عدول کرد کنار گذاشته می شود.

حق را باید تشخیص داد، باید مدام خودمان و دیگران را با شاخص حق بسنجیم تا مبادا از آن عدول کنیم. اگر اطرافیانمان از حق منحرف شدند تذکر بدهیم، نباید نگاه کنیم که کجا شلوغ تر است و چه رسمی بین مردم رایج تر است. این اشتباه است که هر چه بیشتر طرفدار داشت همان حق و درست باشد، دنبای اکثریت بروی وارد جهنم میشوی! آیه قرآن گزارش می دهد اکثر مردم مسیرشان بر اساس پیروی هوای نفس است. اگر ما نیز بخواهیم به دنبال این اکثریت که در پی هوای نفسشان هستند حرکت کنیم، عاقبت به شر خواهیم شد: وَ إِنْ تُطِعْ أَکْثَرَ مَنْ فِی الْأَرْضِ یُضِلُّوکَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ إِنْ یَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاَّ یَخْرُصُون ؛ اگر از بیشتر کسانى که در روى زمین هستند اطاعت کنى، تو را از راه خدا گمراه مى کنند (زیرا) آنها تنها از گمان پیروى مىنمایند، و تخمین و حدس (واهى) مىزنند. (انعام/۱۱۶)

در دوران امام رضا ع فتنه هایی پدید آمد که سرمنشا آن ها عده ای به نام “واقفین” بودند، آن ها معتقد بودند امام کاظم ع از دنیا نرفته اند بلکه غیبت کرده و ایشان همان مهدی موعودند، بنابراین امام رضا ع را به عنوان امام بعدی قبول نداشتند؛ این اعتقاد آن ها هم دو دلیل داشت ، یکی اینکه در زمانی که امام کاظم ع در زندان بودند مقداری پول از ایشان دست این جماعت بود و بعد از شهادت امام از آنجایی که نمیخواستند پول ها را برگردانند گفتند که امام وفات نکرده بلکه غیبت فرموده و بازمی گردند و بعد از بازگشتشان پول ها را به دست خودشان می دهیم!

دلیل دیگرشان آن بود که امام رضا ع تا سن ۴۸ سالگی بچه دار نمیشدند و همین باعث شده بود که به ایشان خرده بگیرند که شما چگونه امامی هستی که تا این سن بچه دار نشده ای؟حتی بعد از بچه دار شدنشان هم برادران ایشان گفتند شاید بچه کسی دیگر را آورده باشی! شخصی را به عنوان قیافه شناس آوردند و به امام عرض کردند شما بیرون خانه باشید تمام فامیل در اتاقی جمع شدند و امام جواد ع را وسط قرار دادند قیافه شناس همه را تک تک بررسی کرد و گقت بچه هیچ کدامتان نیست، فرزند آن آقایی است که بیرون از در مشغول باغبانی بود(امام رضا ع )، امام رضا ع با چنین شرایطی روبه رو بوده اند آنگونه حرف های مردم و بستگانشان را می شنیدند و در راه خدا تحمل می کردند ، لقب “غریب الغربا” هم که به ایشان می دهند برای دوران خود ایشان است که تک و تنها بودند.

🔷امام رضا ع سخنرانی بسیار زیبایی دارند. ایشان میفرمایند پیامبر ص که از دنیا رفتند عده ای خواستند نور خدا را خاموش کنند اما خدا نگذاشت و نور خودش را با امیرالمومنین ع ادامه داد. همانطور بعد از وفات پدرم موسی بن جعفر ع ، علی بن ابی حمزه و اصحابش خواستند نور خدا را خاموش کنند، اما خدا نخواهد گذاشت. ایشان فرمودند اهل حق و اهل باطل تفاوتی دارند و آن هم این است که اهل حق اگر یک نفر از میان آن ها کم و یا یک نفر به آن ها اضافه شود ناراحت و خوشحال نمی شوند ، زیرا نسبت به حق یقین دارند و حق را می شناسند ، اما چون اهل باطل در شک هستند چشمشان به این است که یک نفر به آن ها اضافه شود و یا مبادا یک نفرشان کم شود:

وَقَفَ عَلِیٌّ أَبُو الْحَسَنِ فِی بَنِی زُرَیْقٍ فَقَالَ لِی وَ هُوَ رَافِعٌ صَوْتَهُ یَا أَحْمَدُ قُلْتُ لَبَّیْکَ قَالَ إِنَّهُ لَمَّا قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ ص جَهَدَ النَّاسُ فِی إِطْفَاءِ نُورِ اللَّهِ فَأَبَى اللَّهُ إِلَّا أَنْ یُتِمَّ نُورَهُ بِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع فَلَمَّا تُوُفِّیَ أَبُو الْحَسَنِ ع جَهَدَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی حَمْزَهَ وَ أَصْحَابُهُ فِی إِطْفَاءِ نُورِ اللَّهِ فَأَبَى اللَّهُ إِلَّا أَنْ یُتِمَّ نُورَهُ وَ إِنَّ أَهْلَ الْحَقِّ إِذَا دَخَلَ عَلَیْهِمْ دَاخِلٌ سُرُّوا بِهِ وَ إِذَا خَرَجَ عَنْهُمْ خَارِجٌ لَمْ یَجْزَعُوا عَلَیْهِ وَ ذَلِکَ أَنَّهُمْ عَلَى یَقِینٍ مِنْ أَمْرِهِمْ وَ إِنَّ أَهْلَ الْبَاطِلِ إِذَا دَخَلَ فِیهِمْ دَاخِلٌ سُرُّوا بِهِ وَ إِذَا خَرَجَ عَنْهُمْ خَارِجٌ جَزِعُوا عَلَیْهِ وَ ذَلِکَ أَنَّهُمْ عَلَى شَکٍّ مِنْ أَمْرِهِمْ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ جَلَالُهُ یَقُولُ فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ قَالَ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْمُسْتَقَرُّ الثَّابِتُ وَ الْمُسْتَوْدَعُ الْمُعَارُ (بحارالانوار، ج۴۸، ص۲۶۱)؛ وقتى پیامبر اکرم از دنیا رفت مردم کوشیدند نور خدا را خاموش کنند ولى خدا امتناع ورزیده جز اینکه نور خود را بوسیله امیر المؤمنین تکمیل نماید. پس از درگذشت حضرت موسى ابن جعفر ، على بن ابى حمزه و اصحابش کوشش کردند که نور خدا را خاموش کنند ولى خدا نور خویش را تکمیل میکند، اهل حق وقتى یک نفر با آنها همآهنگ شود خوشحال می شوند، ولى وقتى کسانى از میان آنها خارج شد ناراحت نمیشوند چون در دین و اعتقاد خود یقین دارند. اما پیروان باطل وقتى کسى وارد آنها شود شاد میشوند، اگر کسى از میانشان خارج شود ناراحت میگردند. چون در اعتقاد خود شک دارند. خداوند عزّ و جل میفرماید: فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ آنگاه حضرت ابو عبد اللَّه فرمود: ایمان مستقر ثابت است و ایمان مستودع عاریه و امانت است.

این روایت معیار بسیار خوبی برای سنجش ماست. زمانی که کسی از گروهمان ، هیاتمان و … می رود آیا به مسیرمان شک میکنیم؟ آیا سست می شویم؟ و یا آنکه حق را می شناسیم و بر آن استوار میمانیم؟ دیگر تاسف خوردن ندارد ، در اینجا آیه قرآن هم همین را می فرماید: … وَ ما أُنْزِلَ إِلَیْکُمْ مِنْ رَبِّکُمْ وَ لَیَزِیدَنَّ کَثِیراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ طُغْیاناً وَ کُفْراً فَلا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرِین ؛ …ولى آنچه بر تو از سوى پروردگارت نازل شده، (نه تنها مایه بیدارى آنها نمىگردد، بلکه) بر طغیان و کفر بسیارى از آنها مىافزاید. (مائده/۶۸)؛ بنا بر این، از این قوم کافر، (و مخالفت آنها،) غمگین مباش.

خطاب به پیامبر می فرماید: برای کافرین تاسف نخور که جهنمی شدند، ارشادشان بکن ، اما اگر نیامدند ، به درک! لکم دینکم و لی دین (سوره ی مبارکه کافرون)

🔷داستان بسیار جالبی نقل شده است. دو برادر بودند که یکی مومن و دیگری کافر بود و به همین دلیل با هم ارتباطی نداشتند. روزی برادر مومن پیش خود گفت من که در این سالها از مسلمانی خود خیری ندیدم بگذار یک روز بروم نزد برادرم و مانند او زندگی کنم. از آن طرف برادر دیگر هم پیش خود گفت من که در این سالها بی دین و ایمانی خیری ندیدم بگذار یک روز هم بروم نزد برادر مومنم. در میانه راه و قبل از آنکه این دو برادر به هم برسند عزرائیل جان هر دو را گرفت. آن برادر مومن به خاطر همان یک لحظه شک جهنمی و برادر کافر به خاطر همان یک لحظه امید به خدا بهشتی شد!

اینطور است. زندگی افراد دنیا پرست آخرش هیچ تحفه ای ندارد. قرآن به ما می گوید به راهی که در آن هستی شک نکن. تعداد زیاد آن طرف تو را به شک نیندازد. هیچ جای عالم مزه غم و اشک بر اباعبدالله را نمی دهد.

امیرالمونین در نامه ۳۶ نهج البلاغه می فرمایند : ..لَا یَزِیدُنِی کَثْرَهُ النَّاسِ حَوْلِی عِزَّهً وَ لَا تَفَرُّقُهُمْ عَنِّی وَحْشَه.. :نه فراوانى مردم مرا توانمند مىکند، و نه پراکندگى آنان مرا هراسناک مىسازد .(نهج البلاغه صبحی صالح، ترجمه دشتی، ص ۴۰۹)

شهید بهشتی در طول عمر شریفشان از طرف بنی صدر آماج تهمت های بسیاری بودند. اواخر عمرشان خدمت امام میرسند که نسبت به این اوضاع درد و دل کند. امام می فرمایند آقای بهشتی این شعارها را می شنوی؟ (صدای مردم که در حسینیه جماران برای سخنرانی امام جمع شده بودند و در ابراز علاقه به حضرت امام شعار میدادند) ، والله قسم اگر همه این ها علیه من شعار بدهند ذره ای برای من تفاوت نخواهد کرد! این چه ایمانی است؟!
نباید به زبان مردم توجه کرد. این اشتباه است که “تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها”. خیلی چیزها درباره امیرالمومنین گفتند و چیزکی هم در کار نبود! اصلا ما باید این چیزها را بشنویم و تحمل کنیم تا مومن واقعی شویم!

الْمُؤْمِنُ فِی الدُّنْیَا غَرِیبٌ لَا یَجْزَعُ مِنْ ذُلِّهَا وَ لَا یَتَنَافَسُ أَهْلَهَا فِی عِزِّهَا ؛مؤمن در دنیا غریب است، از ذلتش بیتابى نکند، و با اهل آن بر سر عزتش رقابت ننماید. (تحف العقول ، ترجمه جنتی؛ ص۳۷۰) مومن در دنیا غریب است، بی کس و کار است. وقتی از دنیا رفت طرفدار پیدا می کند. مومن در دنیا باید احساس غربت و تنهایی داشته باشد. اولیا خدا اینگونه زندگی کردند.