متن پادکست :

«خُلق عظیم»

آقای امینی خواه: شب مبعث و روز مبعث، روایتی را زیاد می­شنوید، این روایت تفسیری می­شود که دقیقاً مخل به جریان بعثت و پیغمبر اکرم (ص) است و هیچ‌چیزی مانند تفسیر این روایت نمی­تواند ماجرای بعثت را تحریف نماید.

روایت معروف است:

«اِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ؛ پیامبر اکرم (ص) می­فرمایند که من مبعوث شدم فقط برای اینکه مکارم اخلاق را تمام کنم.» بعد تفسیری در مورد مکارم اخلاق می­شود که مصادیقی معمولاً مطرح می­شود، مواردی مطرح می­شود؛ پیغمبر (ص) آمده­اند این کارها را انجام داده­اند. اولاً این روایت ازنظر سندی، ضعیف است؛ توجه به آن داشته باشید. در تفسیر این روایت هم تفاسیری مطرح می­شود که بیشتر سطح پیامبر اکرم (ص) را پایین می­آورد که بخواهد پیامبر (ص) را در جایگاه خودش تعریف کند.

شروع می­کنیم از برخی موارد رفتارهای اجتماعی و اخلاقی پیامبر اکرم (ص) سخن گفتن؛ مواردی که عمدتاً خیلی هم نیازی به دین ندارد. اصلاً تعریفی که ما از خوش‌اخلاقی می­کنیم، یک‌جورهایی اشتباه است. دو جریان در همت آن هستند که پیامبر اکرم (ص) را از جایگاه خودشان خارج کنند و پیامبر را از حیّز انتفاع ساقط کنند؛ این‌که امیرالمؤمنین (ع) فرمودند که دو نفر کمر من را شکستند: «مُحِبٌّ غَالٍ، وَ مُبْغِضٌ قَالٍ[۱]؛ دشمنی که خیلی زیاده­روی می­کند در برجسته کردن یکسری از نقاط و یکی هم آن دوستی که زیاده ­روی می­کند در برجسته کردن یکسری از نقاط.» ذهنیت عمومی در مورد پیامبر اکرم (ص) به یک سمتی می­رود، نسبت به خوش‌اخلاقی و مهربانی پیامبر، بعد یکسری از آیات را نمی­شود خواند؛ یکسری از ویژگی­ های پیامبر اکرم (ص) را نمی­شود گفت؛ این بد است.

اولین خاصیت بد آن این است که در فضای جامعه دینی، نام پیامبر (ص) که مطرح می­شود، می­خواهند به اسم رحمت پیامبر (ع) یک حبابی برای حفظ منافقین درست کنند. «پیامبر خوش‌اخلاق و مهربان بودند؛ همه باهم باشیم و رها کنید، فراموش کنید، کوتاه بیایید، ببخشید» با این صحبت­ها می­خواهند پوششی برای همه چی بگذارد. این اولین کارکرد بدی است که تعریف اشتباه از پیامبر اکرم (ص) است. تعریف اشتباه از مکارم اخلاق دارد؛ تعریف اشتباه از خوش‌اخلاقی دارد. ما تصورمان از خوش‌اخلاقی اشتباه است. خوش‌اخلاقی همیشه روی خندان داشتن نیست.

بلی؛ «پیغمبر (ص) غالباً لبخند بر لب مبارکشان داشتند و پیامبر خیلی چهره بشاش و نازنین و دوست‌داشتنی داشتند»؛ جوری این قسمت را برجسته می­کنند که کم‌کم انسان احساس می­کند که آن‌قدر پیامبر با مردم خودی بود که دیگر ایشان اصلاً دستور نمی­دادند. اصلاً پیامبر شأن ولایت نداشتند؛ یکی مانند سایر افراد بوده است؛ بسیار خوش‌اخلاق و مهربان و دورهم بودند.

«مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلَاهُ؛ هرکسی که من مولای او هستم، علی مولای اوست»؛ ولایت پیغمبر اکرم (ص) اصل ماجراست. شب مبعث، شب به ولایت رسیدن پیغمبر (ص) است. اصلاً قرآن ایمان را تعریف می­کند می­فرماید که باید نسبت به پیامبر اکرم (ص) تسلیم محض باشید. همین آیه­ای که بعد از نمازها می­خوانیم: «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ  یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ»؛ «وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا ؛ تسلیم محض باشید.»

امام خمینی (ره): قرآن درعین‌حالی که یک کتاب معنوی، عرفانی و آن طوری است که به دست ما، به خیال ما، به خیال جبرئیل امین هم نمی­رسد، درعین‌حال، یک کتابی است که تذهیب اخلاق را می­کند؛ استدلال هم می­کند؛ حکومت هم می­کند و وحدت را هم سفارش می­کند و قتال را هم سفارش می­کند و این از خصوصیات کتاب آسمانی ما است.

آقای امینی خواه: بروید تاریخ اسلام، تاریخ پیغمبر (ص) را بخوانید؛ کتاب فروغ ابدیت را بخوانید، کتاب فوق‌العاده است. خدا حفظ کند حضرت آیت اله سبحانی را. اعمال قدرتش، کُفر یهودیان را درآورد. اعمال قدرت جدی می­کردند. صدای یک عده یک‌مرتبه بلند می­شد. یک عده را از شهر بیرون می­کرد؛ یک عده را لعن کرد. برخی­ها را حضرت پیامبر (ص) از شهر بیرون کردند. یک عده را اسم بردند و گفتند فلان طایفه را من لعن کردم. هیچ فردی حق معامله با طایفه فلان را ندارد. از مسجد آن­ها را بیرون کرد. یک‌مرتبه حضرت پیامبر (ص) وارد مسجد شدند و اشاره کردند که فلان افراد از مسجد خارج شوید؛ چون شما زکات نمی­دهید.

خبردارید پیامبر اکرم (ص) مسجد خراب کردند؟! این را به شما گفتند؟ این را جایی می­گویند؟

«وَ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً وَ کُفْراً وَ تَفْرِیقاً بَیْنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ إِرْصاداً لِمَنْ حارَبَ اللَّهَ[۲]»؛ آیه قرآن است. وحی نازل شد یا رسول‌الله این مسجد پایگاهی شده است برای کار علیه مؤمنین؛ «إِرْصاداً لِمَنْ حارَبَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ، وَ تَفْرِیقاً بَیْنَ الْمُؤْمِنِینَ؛ این میان مؤمنین تفریق می­اندازد.» قطب­بندی، در حال درست کردن دو قطب­بندی است. دوقطبی می­شود.

سپس پیامبر (ص) مأمور شدند که چه‌کاری را انجام دهند؟ این پیامبر خوش‌اخلاق ما دستور دادند که شب با تراکتور که آن زمان نبود و هر چیزی که آن زمان بود، شبانه آمدند مسجد را خراب کردند و فردا صبح تبدیل به زباله­دان شهر مدینه تبدیل شد. این پیامبر خوش‌اخلاق ما، مسجد را تبدیل به زباله­دانی کردند. آن‌قدر خوش‌اخلاق بودند که دستور اعدام می­دادند؛ دستور قطع ید می­دادند. تازیانه می­زدند؛ حد جاری می­کردند. فدای اخلاقشان شوم!

ما تصورمان نسبت به خوش‌اخلاقی اشتباه است. خوش‌اخلاقی همیشه روی خندان داشتن نیست! هم احقاق حق و هم ابطال باطل، هردوی آن­ها. این می­شود خوش‌اخلاقی، این می­شود خلق پیغمبر (ص)؛ «وَ إِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظیمٍ[۳]»؛ هم حق را کمک می­کند و جاری می­کند و هم باطل را حذف می­کند و محو می­کند و درگیر می­شود.

این می­شود اخلاق خوب پیغمبر ما.

 .[1] نهج‌البلاغه، حکمت ۴۶۹

.[۲] سوره توبه، آیه ۱۰۷

 .[3] سوره قلم، آیه ۴