قضاوت وغیبت وحق الناس

سلام.اگر کسی رو میشناسمش و داخل ذهن خودم قضاوت کرده باشم فقط داخل ذهنم، و به زبون نیاورده باشم ایا باید برم حلالیت بتلبم یا فقط استغفار کافیه؟
یا اگر هم میشناسمش و قضاوت و غیبت و تهمت بهش زدم رو استغفار برای خودم و ان بکنم هم کافیه؟؟
یا کسانی که نمی شناسم یعنی فقط چند لحظه دیدمشان و نمیدانم که چه کسانی بودند که قضاوتشان یا غیبتشان یا تهمت بهشان زدم رو از طرف خودم و ان ها استغفار کنم کافیه؟؟ و خدا میبخشه من رو؟؟؟
یا اصلأ کسانی رو که نمیدونم و یادم نمیاد که تا الان بهشان تهمت زدم یا قضاوتش کردم یا غبیتشان رو کردم برای خودم و اون ها استغفار کنم کافیه؟؟چون نمیخوام به کردنم چیزی بمونه.ممنون

حجت الاسلام امینی خواه :

سلام علیکم
اگر به زبان نیاورده اید لازم نیست. اگر به زبان آورده اید و طرف را می شناسید لازم هست حلالیت بطلبید به هر نحو ممکن. اگر کسی را نمی شناسید یا دسترسی ندارید اعمال عبادی انجام دهید و برایشان هدیه کنید.