مروری بر خطبه فدکیه

💠 اعْلَمُوا اَنّی فاطِمَهُ وَ اَبی مُحَمَّدٌ، اَقُولُ عَوْداً وَ بَدْءاً، وَ لا اَقُولُ ما اَقُولُ غَلَطاً، وَ لا اَفْعَلُ ما اَفْعَلُ شَطَطاً، لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ اَنْفُسِکُمْ عَزیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَریصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنینَ رَؤُوفٌ رَحیمٌ. فَاِنْ تَعْزُوهُ وَتَعْرِفُوهُ تَجِدُوهُ اَبی دُونَ نِسائِکُمْ،وَ اَخَا ابْنِ عَمّی دُونَ رِجالِکُمْ، وَ لَنِعْمَ الْمَعْزِىُّ اِلَیْهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ

ای مردم! بدانید که من، فاطمه و پدرم محمد است.

پیامبری از میان شما برانگیخته شد که رنج‌های شما بر او گران آمده و دلسوز بر شماست، و بر مؤمنان مهربان و عطوف است.

پس اگر او را بشناسید می‌دانید که( من بانویی هستم) در میان بانوانتان که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم پدر من بوده و( پسر عمویم علی مردی است) در میان مردانتان که او برادرش بوده است.

و این نسبت با او چه نیکو و پر افتخار است.

💠 فجَعَلَ اللَّهُ الْایمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشِّرْکِ، وَ الصَّلاهَ تَنْزیهاً لَکُمْ عَنِ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاهَ تَزْکِیَهً لِلنَّفْسِ وَ نِماءً فِی الرِّزْقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلْاِخْلاصِ، وَ الْحَجَّ تَشْییداً لِلدّینِ، وَ الْعَدْلَ تَنْسیقاً لِلْقُلُوبِ، وَ طاعَتَنا نِظاماً لِلْمِلَّهِ، وَ اِما مَتَنا اَماناً لِلْفُرْقَهِ، وَ الْجِهادَ عِزّاً لِلْاِسْلامِ، وَ الصَّبْرَ مَعُونَهً عَلَی اسْتیجابِ الْاَجْرِ.
وَ الْاَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلِحَهً لِلْعامَّهِ، وَ بِرَّ الْوالِدَیْنِ وِقایَهً مِنَ السَّخَطِ، وَ صِلَهَ الْاَرْحامِ مَنْساءً فِی الْعُمْرِ وَ مَنْماهً لِلْعَدَدِ، وَ الْقِصاصَ حِقْناً لِلدِّماءِ، وَ الْوَفاءَ بِالنَّذْرِ تَعْریضاً لِلْمَغْفِرَهِ، وَ تَوْفِیَهَ الْمَکائیلِ وَ الْمَوازینِ تَغْییراً لِلْبَخْسِ.
اَنْتُمْ عِبادَ اللَّهِ نُصُبُ اَمْرِهِ وَ نَهْیِهِ، وَ حَمَلَهُ دینِهِ وَ وَحْیِهِ، وَ اُمَناءُ اللَّهِ عَلى اَنْفُسِکُمْ، وَ بُلَغاؤُهُ اِلَى الْاُمَمِ، زَعیمُ حَقٍّ لَهُ
وَ النَّهْىَ عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ تَنْزیهاً عَنِ الرِّجْسِ، وَ اجْتِنابَ الْقَذْفِ حِجاباً عَنِ اللَّعْنَهِ، وَ تَرْکَ السِّرْقَهِ ایجاباً لِلْعِصْمَهِ، وَ حَرَّمَ اللَّهُ الشِّرْکَ اِخْلاصاً لَهُ بِالرُّبوُبِیَّهِ. فَاتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ، وَ لا تَمُوتُنَّ اِلاَّ وَ اَنْتُمْ مُسْلِمُونَ، وَ اَطیعُوا اللَّهَ فیما اَمَرَکُمْ بِهِ وَ نَهاکُمْ عَنْهُ، فَاِنَّهُ اِنَّما یَخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ.

پس خدای بزرگ، ایمان را براى پاک کردن شما از شرک، قرار داد و نماز را براى پاک نمودن شما از تکبّر.
زکات را براى تزکیه نفس و افزایش روزى تعیین کرد و روزه را براى تثبیت اخلاص.
حج را براى استحکام دین برپا کرد و عدالت‏‌ورزى را براى التیام قلب‌ها.
اطاعت ما خاندان را براى نظم یافتن ملت‌ها تکلیف کرد و امامتمان را براى رهایى از تفرقه.
جهاد را براى عزت اسلام و صبر را براى کمک در به دست آوردن پاداش قرار داد.
امر به معروف براى مصلحت جامعه و نیکى به پدر و مادر را براى رهایى از غضب الهى.
صله ارحام براى طولانى شدن عمر و افزایش جمعیت قرار داد. قصاص را وسیله حفظ خون‌ها و وفاى به نذر را بنا نهاد تا مردم در معرض مغفرت الهى قرار گیرند و دقت در کیل و وزن را براى رفع کم‏‌فروشى مقرر فرمود.

نهى از شرابخوارى را وسیله‌ی پاکیزگى از زشتى، و حرمت نسبت ناروا دادن را وسیله‌ی عدم دورى از رحمت الهى قرار داد.ترک دزدى را براى پاکدامنى قرار داد، و شرک را حرام کرد تا در یگانه‏‌پرستى خالص شوند.پس آن‌گونه که شایسته است از خدا بترسید و از دنیا نروید جز آنکه مسلمان باشید.
خدا را در آنچه بدان امر کرده و از آن بازداشته اطاعت نمایید؛ همانا فقط دانشمندان از خدا مى‏‌ترسند.

💠 أنْتُمْ الْآنَ تَزْعُمُونَ أَلَّا إِرْثَ لَنَا، أَ فَحُکمَ الْجاهِلِیهِ یبْغُونَ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُکماً لِقَوْمٍ یوقِنُونَ أَ فَلَا تَعْلَمُونَ؟! بَلَى، تَجَلَّى لَکمْ کالشَّمْسِ الضَّاحِیهِ أَنِّی ابْنَتُهُ أَیهَا الْمُسْلِمُونَ، أَ أُغْلَبُ عَلَى إِرْثِیهْ؟!

عجب از پندار شما! این که خداوند ارثی برای ما قرار نداده و ما از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ارث نمی بریم؟
آیا از حکم جاهلیّت پیروی می کنید؟
چه کسی حکمش از خدا بهتر است، برای آن ها که اهل یقینند؟ آیا شما نمی دانید؟ آری! شما ای مسلمانان! می دانید و همچون آفتاب برای شما روشن است که من دختر اویم.

💠 «أَفَعَلَى عَمْدٍ تَرَکتُمْ کتَابَ الله وَ نَبَذْتُمُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِکمْ إِذْ یقُولُ: وَ وَرِثَ سُلَیمانُ داوُدَ؟
وَ قَالَ: فِیمَا اقْتَصَّ مِنْ خَبَرِ یحْیى بْنِ زَکرِیا (ع) إِذْ قَالَ: فَهَبَّ لِی مِنْ لَدُنْک وَلِیا یرِثُنِی وَ یرِثُ مِنْ آلِ یعْقُوبَ وَ قَالَ: وَ أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلى‌ بِبَعْضٍ فِی کتابِ الله»

ای مسلمانان! آیا عمداً کتاب خدا را ترک گفتید و پشت سر افکندید؟
در‌حالی‌که می‌فرماید: «و سلیمان وارث داوود شد.» و در داستان یحیی بن زکریا، می‌گوید: «خداوندا! تو از نزد خود جانشینی به من ببخش که وارث من و دودمان یعقوب باشد.»
و نیز می‌فرماید: «و خویشاوندان نسبت به یکدیگر در احکامی که خدا مقرر داشته، از دیگران سزاوارترند.»

💠 و قَالَ: «یوصِیکمُ الله فِی أَوْلادِکمْ لِلذَّکرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَیینِ.»
وَ قَالَ: «إِنْ تَرَک خَیراً الْوَصِیهُ لِلْوالِدَینِ وَ الْأَقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِینَ.»

ای مسلمانان! در قرآن درباره ارث آمده است: «خداوند درباره فرزندانتان به شما سفارش می‌کند که سهم (میراث) پسر به اندازه سهم دو دختر باشد»
و نیز فرموده: «اگر کسی مالی از خود بگذارد، برای پدر و مادر و نزدیکان بطور شایسته وصیت کند. این حقی است بر پرهیزکاران.»

💠 «سُبْحَانَ اللَّهِ! مَا کانَ أَبِی رَسُولُ اللّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ عَنْ کتَابِ اللَّهِ صَادِفاً وَ لَا لِأَحْکامِهِ مُخَالِفاً، بَلْ کانَ یتْبَعُ أَثَرَهُ، وَ یقْفُو سُوَرَهُ، أَ‌فَتَجْمَعُونَ إِلَى الْغَدْرِ اعْتِلَالًا عَلَیهِ بِالزُّورِ و البهتان، وَ هَذَا بَعْدَ وَفَاتِهِ شَبِیهٌ بِمَا بُغِی لَهُ مِنَ الْغَوَائِلِ فِی حَیاتِهِ، هَذَا کتَابُ اللَّهِ حَکماً عَدْلًا، وَ نَاطِقاً فَصْلًا، یقُولُ: یرِثُنِی وَ یرِثُ مِنْ آلِ یعْقُوبَ وَ یقُولُ وَ وَرِثَ سُلَیمانُ داوُدَ »

حضرت فاطمه علیها السلام فرمود: «پاک و منزه است خداوند؛ پدرم پیامبر خدا ، از کتاب خدا روی گردان نبود و با احکامش مخالف نبود؛ بلکه پیرو آن بود و به آیات آن عمل می‌نمود.
آیا با جعل و تهمت برای نیرنگ و مکر علیه او اجتماع می نمائید؟!
و این کار بعد از رحلت او شبیه است به دام هایى که در زمان حیاتش برایش گسترده شد.

این کتاب خداست که حاکمى عادل و ناطقى است که بین حق و باطل جدایى می‌اندازد،
[و قرآن]مى‌فرماید:« [زکریا گفت خدایا فرزندى به من بده که ] از
من و خاندان یعقوب ارث ببرد»
و می فرماید:« و سلیمان از داوود ارث برد».

💠 ثم عطفت على قبر النبیّ صلى اللَّه علیه و آله، و قالت:
قَدْ کانَ بَعْدَکَ اَنْباءٌ وَهَنْبَثَهٌ – لَوْ کُنْتَ شاهِدَها لَمْ تَکْثِرِ الْخُطَبُ
اِنَّا فَقَدْ ناکَ فَقْدَ الْاَرْضِ وابِلَها – وَ اخْتَلَّ قَوْمُکَ فَاشْهَدْهُمْ وَ ال تَغِبُ
وَ کُلُّ اَهْلٍ لَهُ قُرْبی وَ مَنْزِلَهٌ – عِنْدَ الْاِلهِ عَلَی الْاَدْنَیْنِ مُقْتَرِبُ
اَبْدَتْ رِجالٌ لَنا نَجْوى صُدُورِهِمُ – لمَّا مَضَیْتَ وَ حالَتْ دُونَکَ التُّرَبُ
تَجَهَّمَتْنا رِجالٌ وَ اسْتُخِفَّ بِنا – لَمَّا فُقِدْتَ وَ کُلُّ الْاِرْثِ مُغْتَصَبُ

سپس آن حضرت رو به سوى قبر پیامبر کرد و فرمود:
بعد از تو خبرها و مسائلى پیش آمد، که اگر بودى آنچنان بزرگ جلوه نمى کرد. ما تو را از دست دادیم مانند سرزمینى
که از باران محروم گردد، وقوم تو متفرّق شدند، بیا بنگر که چگونه از راه منحرف گردیدند.
هر خاندانى که نزد خدا منزلت و مقامى داشت نزد بیگانگان نیز محترم بود، غیر از ما. مردانى چند از امت تو همین که
رفتى، و پرده خاک میان ما و تو حائل شد، اسرار سینه ها را آشکار کردند. بعد از تو مردانى دیگر از ما روى برگردانده و خفیفمان نمودند،ومیراثمان دزدیده شد.

💠 فأَنّی حِرْتُمْ بَعْدَ الْبَیَانِ؟ وَ أَسْرَرْتُمْ بَعْدَ الإعْلَانِ؟ وَ نَکَصْتُمْ بَعْدَ الإقْدَامِ؟ وَ أَشْرَکْتُمْ بَعْدَ الإیمَانِ؟

«أَ لَا تُقَاتِلُونَ قَوْماً نَّکَثُوا أَیْمَانَهُمْ وَ هَمُّوا بِإخْرَاجِ الرَّسُولِ وَ هُمْ بَدَءُوکُمْ أَوَّلَ مَرَّه أَ تَخْشَوْنَهُمْ فَاللهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إنْ کُنتُمْ مُؤْمِنِینَ.»

پس چرا بعد از آن همه بیانات قرآن و پیامبر (صلی الله علیه و آله) امروز حیران مانده اید؟
چرا حقایق را بعد از آشکار شدن کتمان کرده اید پیمان های خود را شکسته اید
و بعد از ایمان راه شرک پیش گرفته اید؟
«آیا با گروهی که پیمان های خود را شکستند
و تصمیم به اخراج پیامبر (صلی الله علیه و آله) گرفته اند، پیکار نمی کنید؟
در حالی که آنها نخستین بار (پیکار با شما را) آغاز کردند. آیا از آنها می ترسید؟
با این که خداوند سزاوارتر است که از او بترسید، اگر مؤمن هستید».