جلسه ده : امر به معروف؛ ولایت متقابل مردم بر یکدیگر

عالم ملکوت . تاثیر درک مهندسی خلقت بر معنویت . 1396/09/05

00:14:47

برخی نکات مطرح شده در این جلسه

آیه استراتژیک ۱۱۰ آل عمران؛ معرفی بهترین امت

اسلام؛ اجتماعی‌ترین دین تاریخ بشر

تفاوت موعظه اقوام گذشته با امر به معروف اسلامی

حکومت دینی؛ برداشتن موانع رشد نه اجبار

معروف یعنی ولایت اهل بیت، منکر یعنی دشمنی با آنان

ساختارهای اجتماعی؛ صحنه تحقق عبودیت

اسلام؛ دینی که فرد و جامعه را هم‌زمان می‌سازد

متن جلسه

‼ توجه: متن زیر توسط هوش مصنوعی تایپ شده است ‼
بسم الله الرحمن الرحیم.
آیه بسیار مهم و استراتژیک را خدمت شما تقدیم کنم. پیش از آن، چند خطی از «المیزان» علامه طباطبایی را به‌سرعت مرور کنیم؛ سپس به این آیه برسیم که اسلام تنها دینی است که بنیان خود را بر اجتماع نهاده است. در جلسات سعی کرده‌ایم تا حدی صراحت اعلام کنیم: هیچ‌چیزی در احکام، در عبادیات، در مسائل آن نیست، مگر اینکه پیوند با اجتماع دارد.
حتی فردی‌ترین مسائل اسلام؛ اعتکاف، نماد خلوت‌گزیدن است، مگر نه؟ یعنی آدم دارد از اجتماع فاصله می‌گیرد، چند روزی می‌رود خودش را تقویت کند. فردی‌ترین کاری که به حساب می‌آید، اعتکاف است. سپس گفته‌اند اعتکاف را کجا انجام بده؟ در مسجد؛ مسجدی که پرترددترین مسجد شهر است، مسجدی که شلوغ‌ترین مسجد شهر است. آنجا می‌روی اعتکاف می‌کنی. یعنی اعتکاف و خلوت‌گزیدن آن هم یک جوری است که باید رفت‌وآمد داشته باشی، ارتباط داشته باشی. اگر آمدند کارت داشتند، اعتکافت بدون اینکه به هم بخورد، می‌روی کار را انجام می‌دهی. کسی نیاز داشت، برمی‌گردی با اجتماع.
حوزه روابط انسان را بررسی کنید؛ ببینید گستره روابط او، گستره افعال او چقدر است. ثانیاً برای همه‌اش به‌ عنوان اجتماعی برنامه‌ریزی کرده، در قالب اجتماع، در قالب تمدن‌سازی برنامه‌ریزی کرده است. این‌ها مسائل عجیبی است، مطالب عجیبی است. چگونه همه این احکام را در قالب‌های اجتماعی ریخته؟ آن وقت خواهید دید که اسلام روح ما را به نهایت درجه امکان در کالبد احکامش دمیده. به شدت این احکام اجتماعی است، یا به یک تعبیر دیگر که گفتیم: به شدت این احکام سیاسی است.
اسلام، آن‌ها اعتنای نوح، ابراهیم، موسی و عیسی آورده است. وقتی اسلام را بسنجیم، نسبت اسلام به آن شرایط به دست می‌آید و در نتیجه به مقام و منزلت اسلام پی می‌بری. اجتماعی‌ترین دین، اسلام.
فکت قرآنی‌اش کجاست؟ آیه ۱۱۰ سوره مبارکه آل عمران، از آیات بسیار عجیب [که] رایج نیست. قرآن تصریح دارد: «امت پیامبر آخرالزمان بهترین امت طول تاریخ است. شما بهترین امتی هستید که اخراج شدید برای مردم.» اخراج شدید یعنی رونمایی کردم. من از [شما]؛ همه عالم منتظر بودند شما را ببینند. تمام انبیا منتظر بودند شما ظهور کنید. همه انبیا وعده می‌دادند، می‌گفتند: شما که نفهمیدید اسلام چیست، شما که به آن مراتب بالا نمی‌رسید؛ امت آخرالزمانی می‌آید، یک احکامی دارند، یک دینی دارند، آن را باید ببینیم، آن غوغاست، آن معرکه است. شما چرا برجسته کرده؟ یک: «تأمرون بالمعروف»؛ شما امر به معروف دارید. هیچ دینی امر به معروف نداشته، امت فلان پیغمبر امر به معروف نکردند، نهی از منکر نکردند، هلاک شدند. نه آقا، هیچ امتی امر به معروف و نهی از منکر نداشته. نفهمیدیم چیست. گشت ارشاد و دستبند و شوکر و امپازا یعنی امر به معروف و نهی از [منکر]؟ یعنی امت‌های قبلی موعظه داشتند، امر به معروف و نهی از منکر نداشتند. ایمانِ امت اسلام است که ضامن اجرای همه احکام است.
امیرالمؤمنین فرمودند: «تمام نیکی‌ها، تمام نیکی‌ها، تمام کارهای خوب در برابر امر به معروف و نهی از منکر، قیاس آب دهان شماست با دریا.» امر به معروف، [یعنی] ولایت مردم بر مردم، صحبت خواهیم کرد. قرآن و اسلام به شما ولایت داده است. حالا ما هنوز در ولایت اولیای خدا و ولایت‌های اصلی درگیر هستیم. بابا، خودت ولایت داری! ولایت داری! همه شما به بنده ولایت دارید. «بعضکم اولیا بعض»؛ امر به معروف و نهی از منکر از ولایت شما برای همدیگر نشأت می‌گیرد. موعظه نیست.
ببینید، امت‌های قبلی، قرآن تصریح دارد: در امت حضرت موسی (علیه السلام)، ماجرای شنبه که شد، یوم السبت؛ ماجرا شنیدید دیگر، می‌دانید چی بود: شکار نکنید. مدیترانه زندگی می‌کردند این‌ها. شنبه‌ها روز تعطیلی‌شان شد. برعکس، شنبه‌ها هرچی ماهی بود، می‌آمد روی آب. حوضچه درست کردند، درش را باز می‌کردند. شب شنبه ماهی‌ها همه می‌رفتند آن تو، در را می‌بستند. یکشنبه در سوره مبارکه، مسخ بشه، دارد. در این سه روز، یک قومی از مؤمنین و موحدین، پای رکاب حضرت موسی، با اینکه شنبه شکار کرده بودند، حرف می‌زدند. در سوره مبارکه اعراف [می‌خوانیم که] «موعظه می‌کنید؟» حتمی است دیگر، موعظه ندارد. روز سوم که عذاب آمد، شنبه شکار کرده بودند. برداشتِ حزب‌اللهی‌های موعظه‌گو، به این حزب‌اللهی‌ها می‌گفتند: «چرا داری موعظه می‌کنی؟» این‌ها هم روز سوم عذاب شدند. این‌ها هم رفتند تذکر می‌دادند. این موعظه است. تازه این کاری که این‌ها انجام دادند، با همه ارزشی که دارد، امر به معروف و نهی از منکر [اصیل] کتاب این‌ها نبود؛ اختصاصیِ مالِ امت آخرالزمان است.
امر به معروف و نهی از منکر: ولایت مردم بر مردم، بر اساس ولایت ولی‌الله. وقتی همه جمع شدند بر محور ولی‌الله، مؤمن شدند به معنای قرآنیِ «المؤمنون و المؤمنات بعضهم اولیا بعض»؛ به سمت ساختارهای سیاسی و اجتماعی. این را هم می‌دانیم. کم تذکر بده؛ تذکر کفِ ماجراست. همه اقوام موعظه می‌کردند همدیگر را. تذکر، رصد کن ساختارها را؛ عبودیت تناسب دارد.
یک نکته‌ای بگویم، خیلی مهم. در واقع چیست؟ خاصیت حکومت. بحث‌های بعدی را دارم اسپویل می‌کنم، پیش‌پیش دارم می‌گویم یک سری نکات. خاصیت اساسیِ دین خدا را بگویم؟ بله، رک صحبت کنیم. حکومت تشکیل بدهم؟ کرسی آزاداندیشی باشد؟ شما حرف‌هایت را بزن، مردم انتخاب می‌کنند دیگر. چه گیری دادی فرعون را ساقط کنید؟ انتخاب کردند خودشان. دموکراسی چی شد پس؟ نه، چه اتفاقی بیفتد؟ خاصیت حکومت چیست؟ در همین راستا؛ یعنی شما زمینه‌های رشد را ایجاد کن، موانع رشد را بردارید. یعنی نه فقط کسی را به زور به بهشت نبری، کسی را به زور به جهنم هم نبر. چون الان چند هزار سال، چند صد قرن است که مردم را به زور به جهنم می‌برند. بهشت که صدایش در نمی‌آید. فقط می‌گویم: «به زور بهشت.» رسانه وقتی دست تو است، دست طاغوت است. با تعریف قرآن، طاغوتِ قرآن، جهنم است. وقتی حکومت دست تو است، آموزش و پرورش دست تو است، وقتی نظام آموزشی دست تو است، وقتی نظام قضایی و جزایی دست تو است، مردم، جهنم.
موانع برداشته بشود، انبیا می‌آیند موانع را بردارند. امر به معروف و نهی از منکر یعنی: هر جا دیدی کسی دارد در مسیر رشد عمومی است؛ ساختارهاست. امام صادق (علیه السلام) با آن آقا که یک روزی روایتش را با هم خواندیم، اسمش را هم نیاوردیم و باز هم اسمش را نمی‌آوریم، که خیلی قیاس می‌کرد و این‌ها، چند تا سؤال ازش پرسیدند. «ایام خاص، نماز از خانم‌ها برداشته می‌شود. بول کثیف‌تر است یا منی؟ انسان تولید [آن‌ها را می‌کند.] چرا بول وقتی می‌آید فقط با شستن پاک می‌شود؛ منی وقتی بیاید باید غسل کنیم؟» دو سه تا سؤال این‌شکلی پرسیدند. طرف به قول امروزی‌ها کف و خون قاطی کرد. «معروف، ولایتنا اهل البیت؛ و المنکر، اعدائنا.» منکر، دشمن ماست. حفظ حریم ولایت، برداشتن خس و خاشاک از سر مسیر ولایت، پاک‌سازی کنی برایش، راه‌سازی کنیم، تسهیل کنیم. این می‌شود امر به معروف و نهی از منکر. حجاب و تذکر این‌ها چیست؟ نمی‌دانم چه ربطی دارد. کار بدی است شاید، در حد همان موعظه و این‌هایی که اقوام قبلی انجام می‌دادند. این نیست.
جلسات بعد خیلی مهم و چالشی خواهیم داشت. کاملاً در خدمتیم. این بحث ان‌شاءالله ادامه داشته باشد. با حرارت.
خدایا، در فرج آقا امام زمان تعجیل بفرما.