جلسه شش : وساطت فیض؛ کشف فلسفی از متن قرآن

عالم ملکوت . تاثیر درک مهندسی خلقت بر معنویت . 1396/07/29

00:09:21

204

برخی نکات مطرح شده در این جلسه

روایت بی‌نظیر از دعای امام صادق سر سفره

قرآن و اقفال قلوب؛ چرا برخی نمی‌فهمند؟

مناظره آیت‌الله حکیم با وهابی نابینا

تفاوت فهم کبریات و صغریات در آیات

دل‌های فیلترشده و محروم از معارف وحی

ظالمان؛ بین مداوا با قرآن و تحمیل بر قرآن

متن جلسه

‼ توجه: متن زیر توسط هوش مصنوعی تایپ شده است ‼
بسم الله الرحمن الرحیم.
جلسه قبل وعده دادیم روایتی را. روایتی در نوع خودش بی‌نظیر است، خیلی عجیب و جالب است و خیلی نکته دارد. قرار است چند جلسه، بعد از اینکه طرح کردیم، با هم در مورد این روایت صحبت کنیم.
نقل شده است که آقایی (که حالا من اسم نمی‌آورم)، این آقا معروف در جهان اسلام و آدم شناخته‌شده‌ای است و به قیاس هم معروف بود؛ خیلی اهل قیاس بود و مکتب قیاس [داشت]. ایشان کنار امام صادق (علیه السلام) بود. خب، چون شاگرد امام صادق (علیه السلام) هم بود، سر سفره با امام صادق (علیه السلام) بودم. [در این روایت آمده:] «رَفَعَ الصَّادِقُ عَلَيْهِ السَّلَامُ يَدَهُ مِنَ الْأَكْلَةِ.» حضرت دست از غذا که کشیدند، غذایشان که تمام شد، خب، ما چه دعایی می‌کنیم؟ خدایا شکرت.
حضرت دعای عجیبی کردند. گویی می‌خواستند لج این آدم را درآورند. می‌دانستند که این آدم کفرش درمی‌آید از این دعا. مخصوصاً این‌جوری دعا کردند. حضرت فرمودند: «الحمدلله رب العالمین، اللهم هذا منک و من رسولک.» خدایا شکرت! این غذا از تو و پیغمبر بود. تو و پیغمبر این غذا را به ما دادید. آن مرد مستعد بود که اینجا کفرش دربیاید. برگشت و گفت: «یا اباعبدالله! أَجَعَلتَ مَعَ اللهِ شَریکاً؟» [یعنی] برای خدا شریک [قائل شدی]؟ معلوم می‌شود که [این] فکر منجمد (که از نوع فکر [گروه‌هایی مانند] داعش است)، پیشینه‌اش از آن دوره بوده است! شریک گرفتی برای خدا؟ تو مگر قرآن نخواندی؟ «إِلاَّ أَن يُغْنِيَهُمُ اللهُ وَ رَسُولُهُ مِن فَضْلِهِ.» خدا و رسولش مردم را بی‌نیاز می‌کنند. مگر این آیه را در سوره مبارکه نساء ندیدی؟ «الله و رسوله». خداست که مردم را [عطا می‌کند]. خدا و پیغمبر هر دو با هم. عطایی اگر می‌رسد، امدادی اگر می‌رسد، عنایتی اگر می‌رسد، خدا و پیغمبر می‌رسانند. مگر تو این آیات را [ندیدی]؟
در این طرف، [آن مرد] جمله عجیبی گفت. حضرت جواب عجیب‌تری به او دادند. [آن مرد] برگشت و گفت: «وَاللهِ لَکأَنِّی مَا قَرَأتُهُما کِتَابَ اللهِ!» آقا، به خدا انگار من تا حالا این آیه را اصلاً ندیده بودم، نخوانده بودم، نشنیده بودم! جواب حضرت خیلی جالب است. [حضرت فرمودند:] «چرا، هم خوانده بودی هم شنیده بودی. مشکل مال جای دیگر بود که آیه را نفهمیده بودی.» خدا درباره تو و امثال تو این آیه را هم نازل فرموده است که: «أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا؟» دلهایی که قفل دارد، قرآن را نمی‌فهمند! خدا در مورد تو [این آیه را] نازل کرده است. [درباره] حفظ آیه [و فهم آن]، حکیم (رحمه الله) از این ماجراها زیاد [نقل کرده] است.
حالا من خیلی نمی‌خواهم بحث را در این زمینه ببرم، چون قالب کلی بحث نباید از دستمان دربرود. سید محمد محسن حکیم (رضوان الله علیه) به حج مشرف شده بودند. یکی از این علمای وهابی (حالا اگر بشود روی آن‌ها اسم علما گذاشت)، [که] نابینا [هم بود]، به حکیم (مرجع تقلید شیعه) گفت: «شما شیعه‌ها چرا قرآن را تحریف می‌کنید؟» [حکیم] گفتند: «چطور تحریف کردیم؟ همان ظواهر قرآن هرچه می‌گوید، همان است دیگر!» [وهابی ادامه داد:] «خب، [قرآن] می‌گوید: «الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَىٰ» (خداوند بر عرش نشسته).» [حکیم فرمودند:] «خب، [آیا این] توضیح ندارد؟ [آیا این] تفسیر ندارد؟» [وهابی گفت:] «روز قیامت مردم خدا را می‌بینند.» خب، [می‌بینند] دیگر، با همین چشمشان می‌بینند! خیلی جالب، این آقا نابینا بود. [حکیم گفتند:] «ما تفسیر می‌کنیم!» اتفاقاً در قرآن داریم: «مَن کانَ فی هَذِهِ أَعمیٰ فَهُوَ فی الآخِرَةِ أَعمَیٰ وَأَضَلُّ سَبیلا» (کسی که در دنیا کور باشد، در آخرت هم کور است). [پس] تو در دنیا کوری، در آخرت هم کوری. [وهابی] گفت: «نه، این آیه احتیاج به توضیح دارد!» [حکیم] گفت: «شیعه شدی صد بار، ولی نفهمیده‌ای مشکل از کجاست؟»
دل فیلتر است. همین دلی که فیلتر [و مشکل] جهت‌یابی دارد، اصلاً نمی‌فهمد. تعریف نشده است برایش. این آیات را پیدا نمی‌کند. کانکت (Connect) نمی‌شود که بخواهد عمق این [آیات را] بفهمد. امام صادق (ع) قاعده مهمی را از این آیه بیرون کشیدند. قاعده وساطت فیض در فلسفه یکی از مباحث اصلی است؛ [بر این اساس] هر آنچه می‌آید، از واحد [صادر می‌شود]. «لا يَصدُرُ إِلّا الواحد» [نیز از این مباحث است]. خدای متعال [فقط] یک تجلی دارد. تکثر تجلی او به واسطه واسطه فیض است که [باعث] تکثیر و تکثر پیدا [کردن] می‌شود. این بحث، [یک] بحث مهم فلسفی [است]. قرآن لایه‌هایی دارد؛ باید کسی عمیق شود تا به [آن] لایه‌ها برسد. این دلی که قفل است، فیلتر است، روشن نمی‌شود؛ نه صغرا را می‌فهمد نه کبرا را.
ببینید، قرآن یک سری کبریات دارد؛ یک سری قواعد کلی داریم در قرآن، مثل همینی که حضرت دارند اشاره می‌کنند. قاعده کلی این است که هر نعمتی به شما می‌رسد، به واسطه پیغمبر رسیده است. این قاعده کلی. بعد صغرایش چیست؟ قاعده جزئی‌اش؟ حضرت سر سفره نشسته‌اند و می‌گویند: «این نانی که الان ما خوردیم، از پیغمبر رسیده است.» مراتب قفل دل متفاوت است. برخی صغرا را نمی‌فهمند. این بین ماها خیلی رایج است؛ یعنی عموم ماها معمولاً این شکلی می‌شود: کبرا را هم اگر درک بکنیم، در تطبیقاتش نمی‌توانیم تطبیق دهیم. [این] خراب‌تر است. مثل این آقا [که] حتی کبرا را نمی‌فهمد.
«ظالمین الا خص.» بعضی سوالات دوستان فرستاده بودند. [می‌خواستم] جواب بدهم. جلسه بعد اشاره می‌کنم که [اگر] آقا خودش که ظالم است، خب، ظالم داریم تا ظالم. یک وقت ظالم برای مداوا می‌آید [و] محضر قرآنی خوب می‌شود؛ یک وقت ظالم می‌آید [که] به قرآن [و] نظام عالم [و] به این مهندسی خلقت، [حرف خود را] تحمیل بکند. قاعده [مهم] در مهندسی خلقت [این است که] امام صادق (ع) می‌فرماید: «واسطه فیض یکی از پیچیده‌ترین قواعد در مهندسی خلقت [است].» این را از کجا کشف کرده است؟ امام صادق (ع) از قرآن. چرا دیگران کشف [نکردند]؟
خدایا، به ما قلوب مطهره عنایت بفرما. در فرج آقامان امام زمان (عج) تعجیل [بفرما]. و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین.