جلسه یازده : نگاه تدبری؛ کلید فهم مهندسی قرآن

عالم ملکوت . تاثیر درک مهندسی خلقت بر معنویت . 1396/08/06

00:15:01

242

برخی نکات مطرح شده در این جلسه

قرآن؛ کتاب «خواندن» یا فقط بوسیدن؟

قداست افراطی؛ مانع اصلی انس با قرآن

مواجهه فعال با کفار؛ نگاه قرآن فراتر از «شیعه پاسخ می‌گوید»

تدبر؛ شاه‌کلید فهم مهندسی قرآن

علامه طباطبایی و اثبات قرآنی درباره آزر

آیت‌الله گلپایگانی و مات‌شدن در اولین آیه قرآن

قرآن شفاف و منطقی است؛ فقط باید بخوانیم و بیندیشیم

تدبر نکردن در قرآن، خیانت به خود و دیگران

متن جلسه

‼ توجه: متن زیر توسط هوش مصنوعی تایپ شده است ‼
بسم الله الرحمن الرحیم.
تصوری در بین عموم درباره قرآن هست؛ تصوری [نه اینکه] افراطی بگویم، بلکه تصوری افراطی در قداست. یعنی این کتاب آن‌قدر مقدس است که نباید خواند، [و] نمی‌شود فهمید. مقدس است که نباید در دست بگیری، مقدس است که نباید گوش بدهی! مقدس است تبرک کنیم موقع سفر، موقع کارهای مختلف. [مثل] ایران‌خودرو که ماشین به شما می‌دهد، یک قرآن روی ماشین [می‌گذارد]؛ تبرک است، خوب است این در ماشین شما باشد! و اصلاً تصور نسبت به قرآن، این کتاب، این نیست که این کتاب «قرآن» است. اسمش «قرآن» است. قرآن یعنی چه؟ بفرمایید قرآن یعنی چه؟ از چه ماده‌ای است؟ "قرائت"؛ قرآن، مصدر قرائت است؛ یعنی خواندن. خواندنی هم نه! خواندن. یک کتاب به شما بدهم، اسمش این باشد: «خواندن». بعد هی بگیری بوسش کنی! اسم کتاب «خواندن» است! قرآن «کتابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْكَ مُبَارَكٌ لِّیَدَّبَّرُوا آیَاتِهِ» (سوره ص، آیه 29) است. [آن را] فرستادیم تا همه تدبر کنید در این آیات، در این قرآن. خواندن است برای تدبر.
سفر [کردم خدمت] حضرت استاد آیت‌الله جوادی آملی. آخر سوره کهف که رسیده بودم در کلاس تفسیر، ایشان [فرمودند]: این آیه بین عموم مردم به این مشهور است که شب [آن را] بخوان، هر ساعتی خواستی بیدار می‌شوی! واقعاً هم همین‌طور است. با انگیزه خالص واقعاً [اگر] بخواند، ملائکه‌ای هستند [که] به تصرف این آیه درمی‌آیند. تفسیر کردن [تمام] شد. آخرش [گفتند]: خب، این خاصیت را هم گفته‌اند برای این آیه. [ولی] این آیه فرمودند که قرار نیست قرآن کار ساعت زنگ‌دار را انجام دهد. آیه برای این است که خودت را بیدار کند. این نگاه ایشان [به دلم] نشست، وقتی به این آیه رسیدم.
یعنی نهایت استفاده آیات بین ما این است [که بپرسیم]: کدام آیه خون‌دماغ را برمی‌دارد؟ کدام آیه — نمی‌دانم — یاسین را هفت بار این مدلی بخوان، [تا] شوهر‌دار می‌شوی؟ فرهنگ ما ضعیف است در ارتباط با قرآن. عمده ضعف مشکلات معنوی و دین‌داری ما در ارتباط با قرآن است. خیلی جالب است، این حرف‌های بنده را با یک دقت بیشتری استماع بفرمایید. درد دل‌هایم محصول سالیان سال سر و کله زدن [با این مسائل است].
ببینید ما الان با یک کافر اگر مواجه بشویم برای دعوت او به دین، چه کار می‌کنیم؟ شما عزیزان فرهیخته، [از] بوستان نازنین بنده [و] دانشگاه باهوش! با یک کافر مواجه بشوید، منتظر [هستم که] استدلال بیاورید، درست است؟ آخرش سؤالاتش را جواب می‌دهیم. ارتباط با کفار این است که ما انفعالی هستیم. [می‌گوییم:] «شیعه پاسخ می‌گوید.» اسم این کتاب بدم می‌آید: «شیعه پاسخ می‌گوید.» [در حالی که] پاسخ بگوید در معرض اتهام، زیر سؤال هستند. شیعه سؤال می‌پرسد. مسلمان به چالش می‌کشد، پاسخ نمی‌دهد. قرآن می‌گوید کفار را به چالش بکش. قرآن [را] دستش [بده] تا مطالعه کند.
علامه طباطبایی — من آوردم متن همه‌ این‌ها را برایتان آوردم، حالا اگر فرصت بکنم هر روز، ان‌شاءالله تا مباحث فوق‌العاده است — [در] تفسیر المیزان ایشان می‌فرماید که قرآن گفته: «پیغمبر! برو به کفار بگو به نظر شما ما خیلی عقب‌افتاده‌ایم؟» بله، این است دیگر. مواجهه ما از یک موضع پایین‌تر به کفار، این‌گونه نگاه می‌کنیم. [آیا] پذیرفته‌ایم نگاه قرآن [را]؟ فکر می‌کنیم یا نه؟ قبول دارید قرآن بین ما غریب است؟ محفل انس با قرآن؟ قرآن می‌خوانیم، الله‌الله می‌گوییم، با شدت و حرارت لذت می‌بریم. تدبر در قرآن یعنی چه که قرآن به کفار هم سفارش می‌کند؟
مرحوم علامه طباطبایی می‌فرماید که این نشان می‌دهد که فهم قرآن در یک لایه‌هایش شفاف، واضح، منطقی، روشن است. [وقتی] حرف زدیم [درباره] تدبر در قرآن، کلید مهندسی فهم قرآن در چیست؟ فهم قرآن را مهندسی کنیم.
مرحوم آیت‌الله گلپایگانی قرآن پخش می‌کردند. [یک نفر] گفت: «یک حزب دیگر؟» [گفتم:] «حزب! حزب!» [گفتند:] «یک حزب داده بودند ایشان بخواند.» یک نفر آمد و گفت که: «آقا تمام شده، می‌خواهیم حزب دیگر بیاوریم.» ایشان گفتند: «نه، اصلاً [تمام نشده]. شروع نکرده‌ام؛ یعنی چه؟» ایشان گفت: «این آیه اول که شروع کردم، بیست دقیقه است [که در آن] مات هستم.» [یا] «من غرق همان آیه اولم!» تدبر در قرآن، فهم؛ کلید فهم مهندسی قرآن، تدبر است. تدبر یعنی چه؟ تدبر در قرآن، این بحث ان‌شاءالله ادامه خواهیم داد. تا آخر هفته ان‌شاءالله اگر برسیم تا قبل اربعین، بحث تدبر را تمام بکنیم که انجام دهیم. خیلی مزه می‌دهد.
[هدف ما از قرآن] کنکور قبول می‌شوم یا نه؟ آیا بهشت [می‌روم؟] قبول می‌شوم؟ نگاه تدبری؟ نگاه تفننی؟ نگاه سرگرمی؟ چگونه با قرآن خودمان را سرگرم کنیم؟ در پی سرگرمی، اولین چیزی [که قرآن به شما می‌دهد،] تدریس بوده است. این مباحث ما...
علامه طباطبایی از آیات قرآن اثبات کرده: آزر (پدر حضرت ابراهیم) که بود؟ ایشان از خود قرآن اثبات کرده آزر پدر ابراهیم نبوده است. [فهم قرآن] قرائت مستمر و فراوان می‌خواهد، یک لطافت‌هایی می‌خواهد. [کسی که به غلط] گرفته [باشد،] نمی‌فهمد، [اگر هم] می‌خواند. تعمق می‌خواهد، تفکر می‌خواهد. و از همه مهم‌تر، کسی که تنها در یک لایه با قرآن ارتباط برقرار کند، در حق خودش، مسلمین، و [کسی که از او انتظار] استاد اخلاق و عرفان و معنویت و همه‌چیز [دارد،] خیانت کرده است.
قرآن بخوانید [تا] دانشجویان از شرق [و غرب عالم] با خدا، پیغمبر، دین و دیانت آشنا شوند.
پیامبر اکرم، فهم قرآن را به ما عنایت بفرما.
توفیق تدبر در قرآن را به ما عنایت بفرماید.