کبائر بخشیده میشود؟
مغفرت و بخشش گسترده خدا
‼ توجه: متن زیر توسط هوش مصنوعی تایپ شده است ‼
بسم الله الرحمن الرحیم
عَن إبراهيمَ بْنِ العباس قَالَ: "كُنْتُ فِي مَجلِسِ الرِّضَا عَلَيهِ السَّلامُ فَتَوَاكَرْنَ الكَبَائِرَ وَ قَولَ المُعْتَزِلَةِ فِيهَا." ابراهیم ابن عباس میگوید: در مجلس امام رضا (علیه السلام) که محضرشان هستیم، بودم. دربارهی گناهان کبیره بحث شد و نظر معتزله مطرح شد که میگویند: "إِنََّهَا لَا تُغْفَرْ" کبائر بخشیده نمیشوند.
"قَالَ الرِّضَا عَلَيهِ السَّلَامُ قَالَ أَبُوعَبْدِاللهِ عَلَيهِ السَّلَامُ: نُزِّلَ الْقُرْآنُ بِخِلَافِ قَوْلِ الْمُعْتَزِلَةِ." امام رضا (علیه السلام) از امام صادق (علیه السلام) نقل فرمودند: قرآن به خلاف حرف معتزله نازل شده است. معتزله میگویند کبائر بخشیده نمیشوند، قرآن میگوید بخشیده میشوند!
معتزله کجا قرآن گفته که کبائر بخشیده میشود؟
"قَالَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ: وَ إِنَّ مَغْفِرَتَكَ لِلنَّاسِ عَلَى ظُلْمِهِمْ." جایی که خدا میفرماید که پروردگار تو صاحب مغفرت است برای مردم. مغفرت تو دست احاطه و اختیار مغفرت را دارد و بابت ظلمشان در واقع جاری میکند، در ازای ظلمی که اینها کردهاند.
این اطلاق آیه که میفرماید بابت ظلمشان مغفرت شامل حالشان میشود، میخواهد بفرماید که تخصیص نخورده است. آیه تخصیص نزده است، هم اطلاق دارد و هم "ظُلْمِهِمْ" اطلاق دارد. هیچ تخصیصی نگفته کدام ظلمشان بخشیده نمیشود، نگفته که مگر کبائر، مگر فلان گناه که بخشیده نمیشود. البته اسباب مغفرت دیگر به هر حال متعدد است. خود عمل و حسنات که "إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ." گاهی توبه، استغفار، الطاف، امتحان گرفتن، اینها همه میشود اسباب مغفرت و گاهی هم ممکن است خدای تبارک و تعالی خودش ببخشد.
حالا دیگر آن دیگر حساب و کتابش باز یک بحث دیگری است. آن ضوابط اینکه خدا خودش ببخشد، بر چه حساب است، حالا باز شفاعت است، چیست. اینها دیگر خلاصه روی حساب این نیست که ما گناه را انجام بدهیم به امید اینکه این گناه به خودی خود بخشیده میشود، همینجور خالیِ خالی بدون اینکه هیچ اتفاقی بیفتد. نه، این نیست ولی ناامیدی معنا ندارد. اینکه بگوییم گناهی صورت گرفت و دیگر بخشیده نمیشود، کبیره بخشیده نمیشود، این با قرآن منافات دارد.
روایت بعدی از جندب غفاری: "أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ قَالَ: إِنَّ رَجُلًا قَالَ یَوْمًا: وَاللَّهِ لَا یَغْفِرُ اللَّهُ لِفُلَانٍ!" پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند که یک بابایی یک روزی فرمود: به خدا قسم، خدا فلانی را نمیبخشد!
"فَقَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ: مَنْ ذَا الَّذِی تَعَالَى عَلَیَّ أَنْ أُغْفِرَ لِفُلَانٍ؟!" خدای عزوجل فرمود: کی بود که قسم خورد که من فلانی را نمیبخشم؟ کی قسم به من بست؟ تعلی از ایلاست. کی قسم به من بست؟ یکی گفت که خدا به خدا تو را نمیبخشد! خدا فرمود: "فَقَدْ غَفَرْتُ لِفُلَانٍ!" اتفاقاً من فلانی را بخشیدم. حالا به خاطر ظلمی که بهش شده، تهمتی که بهش زده شده یا هرچی، چون تهمت بهش زدی، خدا نمیبخشدش، ظلم کرد بهش... من به خدا فلانی را بخشیدم و "وَ أَحْبَطْتُ عَمَلَ الثَّانِی." آن هم که قسم خورده بود، عملش را حبس کردم به خاطر این تجری و این افترا علی الله، دروغ بستن به خدا و حرف گزاف زدن و اینها. فلانی، بابت این حرفی که زد، من عمل این را حبس کردم. آن یکی هم بابت اینکه تهمت زده شد و اینها، سوءظن داشت نسبت به خدا، او را نمیبخشد، او را هم بخشید.
از هشام از امام صادق (علیه السلام) درباره قول تعالی: "وَ یَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ" – دون شرک. هر چه کمتر از شرک باشد بخشیده میشود، خدا میبخشد. میپرسیدم که: "دَخَلَتِ الْکَبَائِرُ فِی الاِستِثْنَا؟" آیا اینی که "هرچه پایینتر از شرک باشد بخشیده میشود" کبائر را هم تو همین آوردی که استثنا شده است؟ استثنا از شرک، پایینتر از شرک است و بخشیده میشود. کبائر هم همین است، اینم جزء مادون شرک مورد مغفرت واقع میشود.
اینم از این روایت، این باب هم تمام شد. تا برسیم انشاءالله باب چهل و هشتم را با هم الحمدلله رب العالمین.
در حال بارگذاری نظرات...